¡Adeus, Humanidades!

 

Aínda que era a crónica dunha morte anunciada por baixa demanda, non por iso hei de deixar de recoñecer que me doe na alma o peche das Humanidades no campus ferrolán da UDC. Non sei se me afloran reminiscencias do meu paso polo Seminario (Mondoñedo, 1954-1961) onde estudei “Latín e Humanidades”, se se revolven nos meus adentros outro tipo de sentimentos que gardan relación co ingrato signo que leva ao lombo desde a súa orixe este Ferrol das crises cíclicas, do monocultivo industrial…

Nalgunha ocasión escribín que a única e feliz reconversión que se deu en Ferrol, tras o peche da actividade naval na antiga Astano e o adelgazamento da produción na antiga Bazán, foi a que experimentou o antigo Hospital de Mariña ao converterse no campus universitario da Universidade dá Coruña. Era unha alegría na casa do pobre, pero alegría, ao fin.

Neste contexto, recordo igualmente saudar alborozadamente a creación da Facultade de Humanidades. Máis ou menos cheguei a dicir que era pechar o círculo nunha cidade cartesiana, de matemáticos, que parecía buscar a outra cara da moeda, é dicir, a vía humanística no marco de Cidade da Ilustración que somos por historia.

Doe o que di unha graduada nunha reportaxe que asina en La Voz de Galicia, a xornalista Beatriz Antón. A alumna Cristina Teijido, da última promoción, manifesta que se senten tristes “non só porque nos despedimos da carreira senón que tamén a pechamos”.

E máis preocupante é o que sinala o profesor José Luís Tasset, no seu día decano desta facultade, cando afirma que todo se debe a unha decisión política- “A Xunta quería que o campus forte en Letras fose Santiago. Non lle interesaba un título de Humanidades en Ferrol”.

A desaparición da formación humanística “erosiona de maneira silenciosa e paulatina os fundamentos da sociedade”, sinala a filósofa estadounidense Martha Nussbaum no seu libro ·”Sen fins de lucro. Por que a democracia necesita as Humanidades”. Agrega que a elección á que nos enfronta a crise das Humanidades é unha educación para a sociedade ou unha preparación para a rendibilidade. De momento circulamos por este segundo carril. ¡Mágoa!